Rola wapnia

Wapń jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych, ponieważ:

  • Odpowiada za jędrność owoców – jest składnikiem budulcowym ścian komórkowych, związków pektynowych (protopektyn) i blaszki środkowej – dzięki czemu budowa tkanek jest stabilna.

  • Wpływa na właściwą gospodarkę hormonalną roślin.

  • Kontroluje właściwą strukturę i funkcjonowanie błon cytoplazmatycznych oraz organelli tj. jądro i mitochondria.

  • Wpływa na podziały komórek,ich wzrost oraz funkcjonowanie.

  • Działa odwadniająco na koloidy plazmy.

  • Jest składnikiem enzymów oddechowych, przy niskiej zawartości wapnia w owocach przechowywane owoce intensywniej oddychają w następstwie czego szybciej tracą turgor.

  • Zapobiega występowaniu chorób przechowalniczych jabłek tj. gorzka plamistość podskórna,rozpad mączysty.

  • Zwiększa jędrność i trwałość owoców truskawek i malin.

  • Ogranicza sokowanie owoców wiśni i czereśni oraz ich pękanie.

    • Na pobieranie wapnia mają wpływ :

  • Wiek drzew i tempo wzrostu

    • duża konkurencja części wegetatywnych (pędy i liście) z owocami o wapń potrzebny do budowy komórek. W zależności od fazy rozwojowej drzew koncentracja wapnia w liściach jest 10-40x większa od zawartości w owocach. Szczególnie wrażliwe na zaburzenia w pobieraniu wapnia są młode drzewa, ponieważ mają jeszcze słaby i płytszy system korzeniowy, słabo owocują i silnie rosną zużywając większość wapnia do budowy korzeni, pnia pędów i liści.

  • Przebieg pogody

    • ponieważ wapń transportowany jest w roślinie od korzeni do liści i owoców głównie z wodą podczas transpiracji w ksylemie. W ten sposób podczas słonecznych dni wapń jest transportowany szybko do nadziemnych organów rośliny, oczywiście pod warunkiem,że zawartość wapnia w glebie jest wystarczająca oraz jest odpowiednia wilgotność gleby umożliwiająca pobranie wapnia. Drugim sposobem jest transport floemowy za pomocą białek kanałowych. Umożliwia on selektywny transport wapnia do organów,które go najbardziej potrzebują . Chłodna i mokra wiosna ogranicza rozwój systemu korzeniowego i jego aktywność a okresy suszy powodują zahamowanie pobierania wapnia i transport do owoców i liści.

  • Zawartość w glebie antagonistycznych wobec wapnia pierwiastków

    • tj. potas (w regionie grójeckim ponad 60% gleb ma wysoka zawartość przyswajalnego potasu), magnez, jon amonowy NH4 i wysoka zawartość związków glinu co jest nagminne na glebach bardzo kwaśnych o pH 4,5, których w regionie grójeckim jest prawie 15%

  • Jakość i zdrowotność liści

    • zwłaszcza rozetkowych (znajdujących się w sąsiedztwie tworzących się owoców), w znacznym stopniu sprzyja pobieraniu wapnia przez drzewa w fazie podziału komórek owoców. Dobrze rozwinięte liście rozetkowe zapewniają bowiem wystarczający ”ciąg transpiracyjny”, oczywiście pod warunkiem właściwej temperatury powietrza i wilgotności gleby. W tym okresie powinny więc być dostępne dla rośliny wszystkie składniki mineralne niezbędne dla rozwoju liści: azot, magnez, żelazo, mangan i cynk.

  • Ilość nasion

    • im więcej nasion w owocach tym wytwarzają one więcej auksyn dzięki czemu wapń jest w większym stopniu transportowany do owoców.

  • Właściwe zaopatrzenie gleby w ten pierwiastek

    • zawartość wapnia potrzebnego do wzrostu roślin jest z reguły wystarczająca, jednak po ostatnim bardzo mokrym roku oraz śnieżnej zimie zawartość przyswajalnego wapnia w glebie mocno spadła nawet na glebach o prawidłowym odczynie, co potwierdzają wykonane pod koniec marca 2011 r. analizy ogrodnicze gleby. W badanych sadach zawartość wapnia wynosiła 734 – 1.312 mg Ca /L gleby co odpowiada zawartości niskiej do średniej. przy pH badanych gleb 6,8 – 7,5. Z prowadzonych od kilku lat analiz gleb w sadach wynika, że gleby o odczynie obojętnym lub zasadowym stanowią tylko 5-8% wszystkich gleb sadowniczych.